Park Narodowy Prokletije

Z Durmitoru skierowaliśmy się na południe, do Parku Prokletije. To najmłodszy Park Narodowy w Czarnogórze, ustanowiony w 2009 r., położony w najbardziej wysuniętej na południe części G. Dynarskich i stanowiący naturalną granicę pomiędzy Czarnogórą i Albanią. Góry Prokletije zachwycają swoją różnorodnością i surowością, pionowe poszarpane ściany skalne wyrastają z zielonych łąk i formują się w ciekawe kształty. Niemało tu polodowcowych jezior i dolin. Park ten jest dodatkowo  osobliwy z powodu możliwości pomieszkania na jego terenie. Zatrzymaliśmy się niedaleko miejscowości Gusinje w Dolinie Grenaje. Poranna kawa serwowana po turecku podawana była w charakterystycznym miedzianym serwisie, dzięki czemu też szczególnie smakowała (choć nie wszystkim).

Pierwszego dnia po przyjeździe wybraliśmy się na szlak wiodący na najwyższy szczyt Montenegro – Zla Kolata (2534 m n.p.m.). Szlak w pierwszej części wiedzie dość długo i żmudnie ubitą drogą miejscami osłoniętą drzewami. I trzeba tu zachować czujność gdyż przy znużeniu jednolitym krajobrazem łatwo przegapić ścieżkę i szlak odbijający z drogi na wysokości „kafejki”. Zdarzyło się to nam i z tego co słyszę nie tylko nam. Po zejściu z bitej drogi i pokonaniu krzewiastego terenu rozpościerają się przed wędrowcą piękne skalne tafle i ściany. Szlak wiedzie przez parę dolin i parę podejść, i parę zejść (mija skalną jaskinię Ledena Pećina, wiejący z której zaskakująco lodowaty wiatr miło ochładza) a następnie pnie się na przełęcz. Z przełęczy pięknie widać Albańską część gór Przeklętych oraz Zla Kolata. Ze względu na późny start nie podjęliśmy się ataku szczytowego, dlatego polecamy, zwłaszcza latem, wybrać się w trasę wcześniej (np: 7-8 rano) by przebrnąć przez patelnianą drogę przy niższej temperaturze i mniejszym nasłonecznieniu.

Drugiego dnia wybraliśmy się na pętelkę prowadzącą przez szczyty: Volusnica (1879 m n.p.m.), Talijanka (2057 m n.p.m.) i Popadija (2030 m n.p.m.). Spacer rozpoczęliśmy bezpośrednio spod domku w którym mieszkaliśmy. Pierwszy odcinek szlaku wiedzie zacienioną ścieżką przez las. Gdy już się wyjdzie ponad linię drzew na pierwsze przewyższenie, przed oczami rozpościera się bajkowy widok na najwyższe partie Gór Przeklętych. I tak przez całą trasę. Przepięknie. Dodatkowym bonusem, po zachwytach widokami, są poziomkowe łąki ciągnące się na długim odcinku doliny. Poziomki mają tam wspaniałą słoneczną ekspozycję, niesamowicie pachną a jeszcze lepiej smakują. Trudno się im oprzeć :).

Po częściowym nasyceniu się widokami i wyprawami górskimi przyszedł czas na zmianę krajobrazu i skierowaliśmy się ku Wybrzeżu. Wyruszyliśmy o poranku z Doliny Grebaje. Zmieniała się sceneria a wraz z nią bardzo szybko rosła też temperatura. Wybraliśmy drogę przez stolicę (Podgorice), do której poprowadzona jest nowa autostrada o tyle ciekawa, że z racji ukształtowania terenu na przemian przebiegała wiaduktami nad dolinami i tunelami pod górami. Chińska inwestycja i technologia robią wrażenie. Na wysokości Jeziora Skadar zjechaliśmy z głównej drogi. Przy jednej z winnic, w której robiliśmy rekonesans lokalnych win i soków z granatów, termometr zakomunikował temp 47 st Celsjusza. Po drodze mijaliśmy piękne meandry rzeki Crnojevica i zatrzymaliśmy się na chwilę w miejscowości Stary Most by finalnie udać się do Budvy, gdzie zakotwiczyliśmy na parę dni.
Tu warto wspomnieć o pozytywnych kulinarnych doznaniach, jakie mieliśmy okazję doświadczyć w restauracji Sebelj na północnych obrzeżach Budvy.

W doborze plaż kierowaliśmy się rekomendacjami i sprawdziliśmy 3 z top 10:
Plaża Perazica Do - przy niedokończonej budowie olbrzymiego hotelu, piękne kolorowe otoczaki o różnych rozmiarach. Niewątpliwą atrakcją są tu duże skały zanurzone częściowo w wodzie z których można poskakać do wody.
Zagorski Pijesak – dojazd do samej plaży możliwy jest tylko odpowiednim autem z napędem 4x4. Samochody osobowe muszą zatrzymać się ok. 1km od plaży, dzięki czemu nie jest ona popularna wśród turystów, a przez to bardzo kameralna i cicha. Kamienista plaża przy wąskiej skalistej zatoczce, z podwodnych atrakcji – dostrzeżone 2 rozgwiazdy.
Drobni Pijesak - stosunkowo długa plaża ze strefami drobniejszych i większych kolorowych kamieni, główną atrakcją plażowania były cudne fale będące echem trzęsienia ziemi w Albani oraz dynamicznie zmieniające się chmury. Fale zorganizowały kilku godzinny spektakl i wspaniale nas sponiewierały.

Na wieczorne delektowanie się Śródziemnomorskim klimatem i kuchnią w pierwszy wieczór wybraliśmy się do Kotoru, strzeżonego przez średniowieczne mury pociągnięte po stromym zboczu góry.
Miasteczko przepiękne. Wąskie uliczki wybrukowane starannie dobranymi kamieniami, zabudowa z białego wapienia, mnóstwo klimatycznych restauracji z bogatą ofertą kulinarną, rózne strefy muzyczne w różnych zakątkach, co krok spokojnie wylegujące się koty.

Podobne wrażenia oferuje Budva, z licznymi klimatycznymi uliczkami, placykami, kościołami, restauracjami oraz mariną z luksusowymi jachtami.
W drodze powrotnej odwiedziliśmy Dubrownik, obecnie głównie tętniący duchem Gry o Tron i w gorące południe sprawiający wrażenie dość niedostępnego.
Ze śródziemnomorskich okolicznych miasteczek serce nasze skradł, jednogłośnie, Mostar w Bośni i Hercegowinnie. Bardzo klimatyczny, otwarty i gościnny, malowniczy i uroczy, a modlitwy płynące z minaretów dopinają nietuzinkowy wyraz ducha miasta.

I na koniec uwaga praktyczna dotycząca Bośni i Hercegowiny - dobrze zwrócić uwagę na zasobność baku paliwa, stacje benzynowe czasem rozstawione są w dużej odległości od siebie i dodatkowo nie zawsze mają dostępną benzynę. Płacić natomiast można w Euro. Stan dróg pozostawia wiele do życzenia.